EnglishViêm nướu là bệnh lý thường gặp ở mọi lứa tuổi và thường không gây đau nên nhiều bệnh nhân không nhận ra và không đi khám. Điều này có thể dẫn đến bệnh nha chu sau này nên việc tìm hiểu, nhận biết được tình trạng viêm nướu và điều trị cũng như dự phòng là những điều cần thiết nhằm tránh những biến chứng nghiêm trọng sau này. [2]
Thực trạng viêm nướu trên thế giới và tại Việt Nam
Theo thống kê của WHO, tùy theo từng quốc gia, tình trạng người mắc viêm nướu chiếm tỷ lệ cao với khoảng 70-90%. Trong đó, tỷ lệ người trong độ tuổi dậy thì bị viêm nướu ở một số nơi chiếm gần 100%.
Theo kết quả điều tra răng miệng tại Việt Nam năm 2019, khoảng 44,7% trẻ em từ 12-14 tuổi mắc tình trạng chảy máu nướu. [1]
Viêm nướu là gì?
Viêm nướu là tình trạng viêm mô nướu diễn ra ở vùng mô mềm của biểu mô nướu và mô liên kết. Dựa trên biểu hiện lâm sàng, thời gian nhiễm trùng, nguyên nhân và mức độ nghiêm trọng chia ra thành nhiều loại viêm nướu khác nhau. Một số loại viêm nướu thường gặp là viêm nướu hoại tử do mảng bám, viêm nướu do nội tiết tố, viêm nướu hoại tử cấp tính, viêm nướu do thuốc hay viêm nướu do tăng sản tự phát.
Các dấu hiệu lâm sàng thường gặp ở bệnh nhân viêm nướu gồm tình trạng sưng, nóng, đỏ, đau, bề mặt nướu sáng bóng và có chảy máu khi thăm khám nhẹ nhàng. [2]
Nguyên nhân
Nhiễm vi khuẩn do các mảng bám vi khuẩn lắng đọng và nằm trong hoặc gần rãnh nướu là nguyên nhân phổ biến dẫn đến viêm nướu. Một số vi sinh vật là nguyên nhân có thể dẫn đến viêm nướu bao gồm các loài Streptococcus, Fusobacteria, Actinomyces, Veillonella, Treponema, Bacteroides, Capnocytophaga và Eikenella. Ngoài ra, một số nguyên nhân tại chỗ như răng chen chúc khiến việc vệ sinh khó khăn hơn, răng giả không vừa khít hoặc không được hoàn thiện đúng cách hoặc các nguyên nhân toàn thân khác dẫn đến việc tăng cường sự lắng đọng mảng bám hoặc làm mô nướu dễ bị tổn thương trước sự xâm nhập, tấn công của vi khuẩn.
Một số nguyên nhân chính dẫn đến viêm nướu bao gồm:
- Viêm nướu do mảng bám: mảng bám là một màng mỏng, hình thành trên bề mặt răng nếu vệ sinh răng miệng kém và chứa một lượng lớn vi khuẩn gây nên tình trạng viêm ở mô nướu. Mảng bám có thể cứng lại và hình thành sỏi nếu không được loại bỏ thường xuyên. Viêm nướu do mảng bám xuất hiện nhiều nhất và phổ biến nhất so với các loại còn lại.
- Viêm nướu do dinh dưỡng: thiếu vitamin C, tiêu thụ nhiều carbohydrate tinh chế (những thực phẩm có chỉ số đường huyết cao, thúc đẩy cảm giác no trong thời gian ngắn.
- Viêm nướu do nội tiết tố: nồng độ estrogen có ảnh hưởng nghiêm trọng đến tình trạng viêm nướu do tích tụ màng sinh học ở rìa nướu.
- Viêm nướu do thuốc: một số thuốc có thể gây tác dụng phụ viêm nướu như:
- Phenytoin
- Thuốc chẹn kênh canxi
- Thuốc chống đông máu và thuốc tiêu sợi huyết
- Thuốc tránh thai đường uống
- Thuốc ức chế protase
- Vitamin A và các chất tương tự. [2]
Biến chứng
Viêm nướu là tiền thân của viên nha chu. Viêm nướu mãn tính có thể làm tình trạng viêm tiển triển, lây lan về phía mô và xương bên dưới dẫn đến viêm nha chu. Viêm nha chu nếu không được điều trị có thể dẫn đến mất răng. [2]
Điều trị
Mục tiêu chính trong điều trị viêm nướu là giảm viêm bằng cách loại bỏ mảng bám răng (dùng các dụng cụ cạo vôi răng hoặc có thể dùng thêm nước súc miệng có chứa chlorhexidine), tuân thủ quy trình vệ sinh răng miệng bao gồm đánh răng thường xuyên kết hợp với vệ sinh kẽ răng (dùng chỉ nha khoa hoặc dùng bàn chải kẽ răng).
Điều trị viêm nướu tùy thuộc vào nguyên nhân gây viêm:
- Viêm nướu do thuốc: thay đổi loại thuốc.
- Viêm nướu do dinh dưỡng: bổ sung chất bị thiếu. [2]
Dự phòng
Vệ sinh răng miệng tốt giúp ngăn ngừa hình thành mảng bám gây viêm nướu.
Đánh răng đúng kỹ thuật cùng với thường xuyên sử dụng nước súc miệng. [2]
Tài liệu tham khảo
- Nguyễn Quốc Kỳ, Phùng Thanh Uyên, Võ Việt Hưng và cộng sự (2023), Nghiên cứu đặc điểm lâm sàng và đánh giá kết quả điều trị viêm nướu tại bệnh viện trường Đại học Y Dược Cần Thơ năm 2021, Tạp chí Y Dược học Cần Thơ, số 59, trang 110-115.
- Rathee M, Jain P (cập nhật ngày 27/03/2023), Gingivitis, In: StatPearls [Internet]. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing.
